AI in het onderwijs

Wil jij als ouder of leraar jouw kinderen goed voorbereiden op de toekomst en hen leren omgaan met kunstmatige intelligentie (AI)?

AI roept bij velen beelden op van een apocalyptische toekomst waarin robots de aarde overnemen. Maar laten we niet vergeten dat AI al in ons dagelijks leven aanwezig is en de ontwikkelingen razendsnel gaan. Leraren en ouders worstelen met de vraag wie verantwoordelijk is voor het bijbrengen van AI-vaardigheden aan kinderen. Als gevolg daarvan blijft de noodzaak van AI-vaardigheden in het onderwijs onderbelicht. 

Maar wat zijn nu eigenlijk de concrete risico’s van het gebrek aan AI-vaardigheden bij kinderen? En welke veranderingen kunnen we op korte termijn verwachten door de opkomst van AI? Het antwoord op deze vragen, en nog veel meer informatie, vind je op deze pagina.

Introductie tot AI

AI staat voor Artificial Intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie. Het verwijst naar de ontwikkeling van computersystemen die in staat zijn om taken uit te voeren die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen, zoals leren, redeneren en besluitvorming. Leraren en kinderen krijgen steeds meer te maken met AI-technologieën in het dagelijks leven. 

Een van de belangrijkste principes van AI is machine learning. Dit is een methode waarbij computersystemen kunnen leren en zichzelf verbeteren op basis van gegevens. Hierbij wordt gebruik gemaakt van algoritmes die automatisch patronen en relaties in de gegevens kunnen detecteren en gebruiken om voorspellingen te doen of beslissingen te nemen.

Een interessante ontwikkeling binnen AI is deep learning. Dit is een specifieke vorm van machine learning waarbij gebruik wordt gemaakt van zogenaamde neurale netwerken. Deze neurale netwerken zijn gebaseerd op de werking van onze hersenen. Dit maakt het mogelijk om complexe taken uit te voeren, zoals het herkennen van gezichten of het vertalen van teksten. Deep learning kan in de toekomst nog veel meer mogelijkheden bieden.

Generatieve AI

Generatieve AI is een vorm van kunstmatige intelligentie die gericht is op het maken van nieuwe inhoud, zoals afbeeldingen, muziek, teksten en video’s die nog niet eerder bestonden. Dit wordt gedaan door neurale netwerken te trainen op grote hoeveelheden gegevens en deze te gebruiken om nieuwe creaties te genereren die lijken op de voorbeelden die zijn gebruikt om de AI te trainen.

Het belangrijkste verschil tussen generatieve AI en traditionele AI-systemen is dat traditionele AI-systemen specifieke taken uitvoeren, zoals spraakherkenning, beeldclassificatie of aanbevelingsalgoritmen. Deze systemen hebben specifieke instructies nodig om hun taken uit te voeren en zijn meestal niet in staat om zelf nieuwe ideeën te genereren.

Generatieve AI kan nieuwe creaties genereren zonder dat er expliciete instructies nodig zijn voor elke specifieke creatie. Het systeem leert patronen en regels in grote hoeveelheden gegevens en gebruikt deze om nieuwe creaties te maken die lijken op de voorbeelden waarop het is getraind. Generatieve AI is nog volop  in ontwikkeling. 

Risico’s van AI voor kinderen

Met de snelle ontwikkeling van AI-technologieën hebben kinderen vandaag de dag al te maken met diverse risico’s die daaraan verbonden zijn. De risico’s zullen niet voor elk kind hetzelfde zijn, maar moeten wel serieus genomen worden. Daarom is het creëren van bewustzijn van deze risico’s essentieel om ze te kunnen herkennen en te kunnen beperken.

Privacy en beveiliging

Privacy en beveiliging zijn belangrijke aandachtspunten bij het gebruik van AI-technologieën. AI-systemen zijn vaak afhankelijk van het verzamelen en analyseren van grote hoeveelheden gegevens, waaronder persoonlijke gegevens van kinderen. Dit brengt privacy- en beveiligingsrisico’s met zich mee, zoals het lekken van persoonlijke informatie of ongeautoriseerde toegang tot gegevens.

Het is belangrijk dat kinderen zich bewust zijn van deze risico’s en weten hoe ze zich hiertegen kunnen beschermen. Leraren kunnen bijvoorbeeld een discussie starten over het belang van privacy en beveiliging op internet en uitleggen hoe AI gegevens verzamelt en analyseert. Daarnaast kunnen ze praktische opdrachten geven, zoals het kritisch bekijken van privacybeleid van verschillende apps of websites en het bespreken van mogelijke risico’s en oplossingen.

Ook kunnen leraren benadrukken hoe belangrijk het is om sterke wachtwoorden te gebruiken, privacy-instellingen te controleren en alleen persoonlijke informatie te delen wanneer dat echt nodig is. Ze kunnen kinderen ook aanmoedigen om na te denken over wat voor soort gegevens ze delen en met wie, en hoe ze hun digitale voetafdruk kunnen minimaliseren. Door middel van discussies en praktische opdrachten kunnen leraren kinderen actief betrekken bij het onderwerp en hen helpen bij het ontwikkelen van de juiste digitale vaardigheden en bewustzijn.

Online kinderlokkers en seksuele uitbuiting van kinderen

Generatieve AI voegt een extra laag van complexiteit toe aan het gevaar van online kinderlokkers en seksuele uitbuiting van kinderen. Dit komt doordat generatieve AI in staat is om zeer realistische virtuele personages en situaties te creëren, waardoor het voor kinderen nog moeilijker kan worden om te bepalen wat echt is en wat niet.

Met generatieve AI kunnen bijvoorbeeld virtuele personages worden gecreëerd die eruitzien als kinderen en die kunnen worden gebruikt om kinderen te benaderen via sociale media of andere online platforms. Deze virtuele personages kunnen worden gebruikt om vertrouwen op te bouwen met het kind en om het kind te verleiden tot het delen van persoonlijke informatie, het maken van afspraken of zelfs het verstrekken van expliciet beeldmateriaal.

Chatbots kunnen worden gebruikt om kinderen te verleiden tot het maken van afspraken. Onlangs was een nieuwe functie van Snapchat in het nieuws. Deze nieuwe functie van Snapchat maakt gebruik van een chatbot die zich voordoet als een echt persoon en kinderen uitnodigt om af te spreken. Het misbruik van chatbots kan leiden tot levensgevaarlijke situaties, vooral in het geval van suïcidaliteit. Het is belangrijk om ouders, kinderen en scholen bewust te maken van deze gevaren en hen te begeleiden bij het gebruik van online communicatiemiddelen.

Ouders en leraren kunnen kinderen informeren over het risico van het communiceren met onbekenden online en dat ze zich bewust zijn van de mogelijkheid dat iemand zich kan voordoen als een echt persoon. Daarnaast is het belangrijk dat ouders en leraren kinderen aanmoedigen om onmiddellijk hulp te zoeken als ze zich ongemakkelijk voelen bij een online situatie, zoals bijvoorbeeld de suggestie om af te spreken met een onbekende chatbot. Ouders kunnen ook helpen door het instellen van privacy-instellingen op Snapchat en andere sociale media-platforms en het aanmoedigen van kinderen om alleen vrienden toe te voegen die ze in het echte leven kennen.

Scholen kunnen ook een rol spelen bij het bewust maken van kinderen van de risico’s van het gebruik van chatbots zoals deze nieuwe functie van Snapchat. Leraren kunnen het onderwerp bespreken in de klas en educatieve activiteiten organiseren om kinderen te helpen begrijpen hoe ze veilig kunnen communiceren op het internet en hoe ze kunnen omgaan met online verzoeken die hen ongemakkelijk maken.

Cyberpesten

Het gebruik van generatieve AI bij cyberpesten brengt nieuwe risico’s met zich mee voor kinderen. Generatieve AI kan worden gebruikt om beledigende of kwetsende inhoud over een kind te genereren, wat kan leiden tot ernstige emotionele schade. Het risico wordt groter dan bij het gewone internet, omdat generatieve AI veel sneller en efficiënter inhoud kan genereren dan mensen kunnen. Bovendien is het risico bij generatieve AI erger, omdat het kan leiden tot het creëren van zeer specifieke, persoonlijke en moeilijk te detecteren inhoud die op maat is gemaakt om het slachtoffer te kwetsen. 

Om zich te beschermen tegen cyberpesten, moeten kinderen zich bewust zijn van de risico’s en hun online privacy en veiligheid serieus nemen. Ze kunnen bijvoorbeeld hun online profielen en accounts beschermen met sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie. Daarnaast is het belangrijk om te weten hoe ze bedreigingen en intimidatie op sociale media kunnen melden en hoe ze hulp kunnen zoeken bij volwassenen. 

Als een kind het slachtoffer wordt van cyberpesten, is het belangrijk om het te steunen en hulp te zoeken. Leraren en ouders kunnen kinderen helpen door hen te leren hoe ze cyberpesten kunnen herkennen en hoe ze hun emoties kunnen uiten. Een praktische opdracht kan bijvoorbeeld zijn om kinderen in groepjes te laten nadenken over hoe ze een campagne tegen cyberpesten kunnen opzetten en uitvoeren. Door samen te werken aan deze uitdaging, kunnen kinderen hun begrip van de gevaren van cyberpesten vergroten en hun vaardigheden verbeteren om zichzelf en anderen te beschermen tegen deze bedreiging.

Blootstelling aan ongepaste inhoud

Generatieve AI, een vorm van kunstmatige intelligentie, kan inhoud genereren die niet geschikt is voor kinderen, zoals pornografie of gewelddadige beelden. Dit kan leiden tot blootstelling aan ongepaste inhoud en kan zeer schadelijk zijn voor kinderen. Het risico bij generatieve AI is anders dan bij het gewone internet omdat de inhoud niet afkomstig is van een echte persoon, maar wordt gegenereerd door een algoritme. Dit betekent dat de inhoud veel moeilijker te traceren en te filteren is dan bij het gewone internet, waarbij inhoud vaak wordt gegenereerd door menselijke gebruikers. Het risico is daardoor groter en de inhoud kan nog schadelijker zijn omdat deze vaak zeer realistisch is.

Het is belangrijk dat kinderen zich bewust zijn van de risico’s van blootstelling aan ongepaste inhoud en hoe ze zich hiertegen kunnen beschermen. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van filters of ouderlijk toezicht op apparaten waarop generatieve AI-toepassingen worden gebruikt. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen weten wat ze moeten doen als ze ongepaste inhoud tegenkomen en waar ze terecht kunnen voor hulp en ondersteuning.

Een praktische opdracht voor leraren kan bijvoorbeeld zijn om samen met de leerlingen een lijst te maken van nuttige tools en bronnen om zich te beschermen tegen blootstelling aan ongepaste inhoud gegenereerd door generatieve AI. Hierbij kan gedacht worden aan het bespreken van de privacy-instellingen van sociale media platforms, het gebruik van ouderlijk toezicht op apparaten en het bespreken van manieren om verantwoordelijk online gedrag te bevorderen.

Deepfakes

Generatieve AI kan nepvideo’s en -foto’s te maken, ook wel deepfakes genoemd. Dit kan leiden tot ernstige gevolgen, zoals reputatieschade of het verspreiden van verkeerde informatie. Het is daarom belangrijk dat kinderen leren hoe ze deepfakes kunnen herkennen en wat ze moeten doen als ze denken dat ze het doelwit zijn van een deepfake.

Een van de kenmerken van deepfakes is dat ze er vaak realistisch uitzien en moeilijk te onderscheiden zijn van echte video’s en foto’s. Dit komt omdat generatieve AI in staat is om gezichten en stemmen te manipuleren om ze te laten lijken op iemand anders.

Een praktische opdracht voor leraren zou kunnen zijn om kinderen te laten zoeken naar voorbeelden van deepfakes op internet en vervolgens te bespreken wat ze hebben gevonden. Dit kan kinderen helpen om te begrijpen hoe deepfakes eruit zien en wat de risico’s zijn. Daarnaast is het belangrijk om kinderen te leren wat ze moeten doen als ze het doelwit zijn van een deepfake, zoals het melden bij de juiste instanties en het verzamelen van bewijsmateriaal.

Sociale beïnvloeding

Gepersonaliseerde advertenties zijn momenteel al een veelgebruikte vorm van sociale beïnvloeding op internet. AI-technologieën maken het mogelijk om deze vorm van beïnvloeding nog verder te verfijnen en te personaliseren, waardoor het potentieel nog groter wordt.

Het is daarom belangrijk dat kinderen zich bewust zijn van deze vorm van beïnvloeding en leren hoe ze kritisch kunnen blijven ten opzichte van de informatie die ze online ontvangen. Leraren kunnen bijvoorbeeld bespreken hoe gepersonaliseerde advertenties werken en hoe kinderen hun online privacy kunnen beschermen. Ook kunnen ze kritisch leren kijken naar de informatie die ze online ontvangen en leren hoe ze hun eigen mening kunnen vormen op basis van objectieve informatie.

Een praktische opdracht voor kinderen kan bijvoorbeeld zijn om hun eigen online profiel te bekijken en te analyseren welke gegevens worden verzameld en hoe deze worden gebruikt voor advertenties en aanbevelingen. Daarnaast kunnen ze discussiëren over de voor- en nadelen van gepersonaliseerde informatie en hoe deze technologieën de manier waarop we informatie ontvangen en verwerken kunnen veranderen.

Identiteitsfraude

Identiteitsfraude is een ernstig probleem waar kinderen mee te maken kunnen krijgen, vooral in een tijd waarin we steeds meer gebruik maken van online diensten en sociale media. AI kan bijdragen aan het vergroten van dit risico, omdat het in staat is om nepaccounts en valse persoonlijke informatie te genereren. Hierdoor wordt het voor criminelen makkelijker om persoonlijke gegevens te stelen en te gebruiken voor identiteitsfraude.

Het is belangrijk dat kinderen zich bewust zijn van deze risico’s en weten hoe ze zich hiertegen kunnen beschermen. Het aanleren van goede online veiligheidsgewoonten is een belangrijke stap, zoals het beschermen van wachtwoorden, het vermijden van het delen van persoonlijke informatie met vreemden en het controleren van de privacy-instellingen op sociale media-accounts.

Een praktische opdracht voor kinderen kan zijn om hun eigen online profiel te analyseren en te onderzoeken welke informatie ze delen en met wie. Daarnaast kan er worden gediscussieerd over de verantwoordelijkheid van techbedrijven om de privacy van kinderen te waarborgen en wat er nog meer gedaan kan worden om identiteitsfraude te voorkomen. Met de opkomst van generatieve AI is het nog belangrijker om deze discussie te voeren en kinderen te leren hoe ze hun identiteit online kunnen beschermen.

Bias en discriminatie

Artificial Intelligence (AI) is niet immuun voor vooroordelen en discriminatie, aangezien het gebruik maakt van algoritmes die patronen en relaties in gegevens detecteren om voorspellingen te doen of beslissingen te nemen. Deze algoritmes zijn afhankelijk van de gegevens die eraan worden toegevoegd, en als deze gegevens bevooroordeeld zijn, kan dit leiden tot discriminerende resultaten.

Voor kinderen kan dit betekenen dat ze ongelijke behandeling kunnen ervaren in onderwijs- en werkgerelateerde situaties. Om dit te voorkomen, moeten kinderen zich bewust zijn van de mogelijkheid van bias in AI en hoe dit hun kansen kan beïnvloeden.

Een manier om kinderen te beschermen tegen vooroordelen en discriminatie in AI is door hen te leren hoe ze kritisch kunnen zijn over de gegevens die aan de algoritmes worden toegevoegd. Ze kunnen ook leren hoe ze gegevens kunnen verzamelen en gebruiken die zo representatief mogelijk zijn voor de hele populatie. Daarnaast kunnen ze ook leren hoe ze hun eigen vooroordelen kunnen herkennen en elimineren.

Een praktische opdracht of discussiepunt om dit onderwerp in de klas te bespreken, zou kunnen zijn om de kinderen te laten onderzoeken hoe AI-bias in verschillende contexten kan optreden en hoe ze deze kunnen verminderen of elimineren. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een groepsproject waarbij de kinderen hun eigen dataset verzamelen en analyseren om te kijken of er mogelijke bias is en hoe deze kan worden opgelost. Zo kunnen ze op een interactieve manier leren over het belang van non-discriminatie in AI.

Benutten van AI voor kinderen

Met de opkomst van AI-technologieën zijn er ook steeds meer mogelijkheden om deze technologieën in te zetten om het onderwijs te verbeteren. Door AI toe te passen in het onderwijs kunnen we efficiënter werken en persoonlijker lesgeven. Maar hoe kunnen we deze technologieën precies gebruiken om het leren voor kinderen te verbeteren? In dit deel gaan we in op verschillende manieren waarop AI kan worden benut om het onderwijs te verbeteren en de prestaties van kinderen te stimuleren.

Personalisatie van leren

Personalisatie van leren is een van de meest veelbelovende toepassingen van AI in het onderwijs. Door het gebruik van AI-technologieën kunnen leermaterialen en -methoden worden aangepast aan de individuele behoeften en leerstijl van kinderen. Op deze manier kan het leren efficiënter worden gemaakt en kunnen kinderen beter worden ondersteund in hun leerproces. Een groot voordeel van gepersonaliseerd leren is dat het kinderen in staat stelt om in hun eigen tempo te leren en zich te concentreren op de onderwerpen die voor hen het meest relevant zijn. AI kan bijvoorbeeld worden gebruikt om het niveau van leesvaardigheid van een kind te analyseren en dienovereenkomstig aangepaste leesopdrachten aan te bieden. Dit kan leiden tot betere leerresultaten en meer zelfvertrouwen bij kinderen.

Hoewel er al enkele systemen op de markt zijn die gepersonaliseerd leren mogelijk maken, zijn er nog steeds veel mogelijkheden om deze systemen te verbeteren met behulp van generatieve AI-technologieën. Bijvoorbeeld door het gebruik van natuurlijke taalverwerking om de feedback aan kinderen te verbeteren, of door het gebruik van deep learning-algoritmes om de prestaties van kinderen beter te voorspellen. Enkele voorbeelden van bestaande systemen die gepersonaliseerd leren mogelijk maken zijn Snappet en Learnbeat. Snappet is een adaptieve leeroplossing voor het basisonderwijs, waarmee kinderen op hun eigen niveau kunnen werken. Learnbeat is een platform voor gepersonaliseerd leren voor het voortgezet onderwijs, waarbij onder meer gebruik wordt gemaakt van digitale leerlijnen en interactieve lesmethoden. Met behulp van generatieve AI-technologieën kunnen deze systemen nog verder worden verbeterd en aangepast aan de individuele leerbehoeften van kinderen.

Generatieve AI kan de denkwijze van een kind beter begrijpen en daardoor passende uitleg te bieden. Bij de huidige digitale leersystemen wordt er vaak gewerkt met voorgeprogrammeerde antwoorden en oplossingen, wat betekent dat deze systemen niet altijd de denkwijze van een kind kunnen volgen en begrijpen. Dit kan leiden tot onvoldoende of ongeschikte uitleg, waardoor het kind de stof niet begrijpt of niet op de juiste manier wordt uitgedaagd.

Generatieve AI kan worden getraind met behulp van machine learning om patronen en relaties in de gegevens te detecteren, waaronder de denkwijze van een kind. Op deze manier kan het systeem beter begrijpen wat het kind wel en niet begrijpt en welke uitleg het best bij hem of haar past. Dit kan resulteren in gepersonaliseerde leerervaringen die beter aansluiten bij de individuele behoeften en denkwijzen van kinderen.

Ondersteuning van leerkrachten

AI-technologieën kunnen niet alleen de ervaringen van kinderen bij het leren verbeteren, maar ook de werklast van leerkrachten verminderen. Door AI-gestuurde tools en systemen te implementeren, kunnen leerkrachten hun tijd efficiënter besteden aan het lesgeven en kunnen ze meer tijd besteden aan het ondersteunen van individuele studenten.

AI kan bijvoorbeeld worden gebruikt om de administratieve taken van leerkrachten te verminderen, zoals het controleren van huiswerk en het bijhouden van de voortgang van studenten. Dit kan door middel van adaptieve leertechnologieën die gebruik maken van algoritmen om het niveau van elke student te bepalen. Zo krijgen leerkrachten meer inzicht in de voortgang van hun studenten en kunnen ze hun lesmethoden aanpassen aan de behoeften van individuele studenten.

Daarnaast kunnen AI-gestuurde systemen helpen bij het beoordelen van de voortgang van studenten. Dit kan door gebruik te maken van machine learning-algoritmen om opdrachten en toetsen van studenten te beoordelen. Hierdoor kunnen leerkrachten sneller feedback geven en meer tijd besteden aan het ondersteunen van studenten bij het leren.

Creativiteit en innovatie

Creativiteit en innovatie zijn belangrijke vaardigheden die kinderen kunnen ontwikkelen met behulp van AI-technologieën. Hoewel er discussie bestaat over de vraag of AI de creativiteit kan verminderen, zijn er ook manieren waarop AI kan worden gebruikt om deze vaardigheden te stimuleren. Hieronder staan enkele praktijkopties die leraren kunnen gebruiken om deze onderwerpen in hun lessen te bespreken:

• AI-gegenereerde kunst: Laat kinderen kennismaken met AI-gegenereerde kunstwerken en bespreek hoe AI kan worden gebruikt om nieuwe vormen van creativiteit te stimuleren. Moedig kinderen aan om hun eigen AI-gegenereerde kunst te maken met behulp van online tools zoals Deep Dream Generator of Google’s Quick, Draw!.
• AI-gestuurde uitvindingen: Bespreek met kinderen hoe AI-technologieën kunnen worden gebruikt om nieuwe uitvindingen te creëren en innovatie te stimuleren. Laat kinderen nadenken over hoe AI kan worden gebruikt om hun eigen uitvindingen te verbeteren of nieuwe ideeën te genereren.
• AI-ondersteunde creativiteit: Bespreek met kinderen hoe AI kan worden gebruikt om creativiteit te ondersteunen, bijvoorbeeld door het genereren van ideeën of het bieden van feedback op creatieve projecten. Moedig kinderen aan om AI-technologieën te gebruiken om hun eigen creatieve projecten te verbeteren en te innoveren.

Taal- en spraaktechnologieën

Taal- en spraaktechnologieën zijn gebieden waarop AI ook een impact kan hebben in het onderwijs. Leerkrachten kunnen AI-technologieën gebruiken om taal- en spraakvaardigheden van kinderen te verbeteren, bijvoorbeeld door middel van spraakherkenning, vertaaltechnologieën en automatische spraakgeneratie.

Om deze technologieën in de klas te gebruiken, kunnen leraren bijvoorbeeld gebruikmaken van online tools zoals Duolingo, die kinderen kunnen helpen bij het leren van een nieuwe taal met behulp van AI. Daarnaast kunnen leraren gebruikmaken van spraakherkenningstools, zoals Google Voice Typing, om kinderen te helpen bij het schrijven en verbeteren van hun taalvaardigheid.

Ook kunnen leraren gebruikmaken van vertaaltechnologieën, zoals Google Translate, om kinderen te helpen bij het begrijpen van teksten in een andere taal en bij het vertalen van hun eigen teksten. Daarnaast kunnen leraren gebruikmaken van automatische spraakgeneratie-technologieën, zoals NaturalReader, om kinderen te helpen bij het verbeteren van hun uitspraak en spraakvaardigheid.

Ethiek en verantwoordelijkheid

Bij het gebruik van AI in het onderwijs is het van belang om de ethiek en verantwoordelijkheid in ogenschouw te nemen. Er bestaat een risico dat de privacy van kinderen wordt geschonden, dus het is van belang om hier verantwoordelijk mee om te gaan. Dit is niet alleen een taak voor politici, maar ook voor ouders en leraren. Het is belangrijk om de privacy van kinderen te waarborgen bij het gebruik van AI-technologieën in het onderwijs. Hierbij kan gedacht worden aan het beperken van de persoonlijke informatie die wordt verzameld en de manier waarop deze informatie wordt gebruikt. Dit is een verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen, inclusief de ouders, leraren en politici.

Leraren kunnen ook bijdragen aan de ethiek en verantwoordelijkheid van het gebruik van AI in het onderwijs. Ze kunnen kinderen bewust maken van hun privacyrechten en hen leren hoe ze hun persoonlijke informatie kunnen beschermen. Ook kunnen ze kinderen aanmoedigen om kritisch te denken en na te denken over hun eigen online activiteiten. Het gebruik van AI in het onderwijs biedt veel kansen, maar het is belangrijk om deze kansen op een verantwoordelijke en ethische manier te benutten. 

Hoe kunnen leraren en ouders zich voorbereiden op AI?

Lagere school

• Stimuleer nieuwsgierigheid en onderzoek: Laat kinderen onderzoek doen naarde toepassingen van AI om hun nieuwsgierigheid te stimuleren en hun begrip van de technologie te verdiepen.
• Oefen kritisch denken: Leer kinderen hoe ze kritisch kunnen denken over de informatie die ze online vinden en hoe ze kunnen herkennen wanneer AI wordt gebruikt om informatie te manipuleren. 
• Bied leuke en interactieve activiteiten aan: Maak het leren over AI leuk en interactief door bijvoorbeeld spelletjes te spelen die gebruik maken van AI-technologieën.
• Stel rolmodellen voor: Introduceer kinderen aan inspirerende rolmodellen die in de AI-industrie werken en laat hen zien hoe ze hun eigen carrière in deze richting kunnen ontwikkelen.
• Organiseer gastlessen en excursies: Organiseer gastlessen en excursies naar bedrijven en organisaties die actief zijn op het gebied van AI-ontwikkeling om kinderen een kijkje te geven in de echte wereld van AI.

Middelbare school

• Geef scholieren praktische ervaring met coderen en programmeren: Laat ze oefenen met programmeren van eenvoudige AI-algoritmes en -applicaties om hun begrip van de technologie te vergroten.
• Organiseer een AI-hackathon: Organiseer een hackathon waarin studenten in teams AI-technologieën ontwikkelen om problemen op te lossen en nieuwe ideeën te bedenken.
• Verken de ethische implicaties van AI: Stimuleer discussies over de ethische implicaties van AI, zoals privacy, bias en discriminatie, en de verantwoordelijkheid van gebruikers en ontwikkelaars.
• Geef scholieren de kans om hun eigen AI-projecten te ontwikkelen: Stimuleer creativiteit en innovatie door kinderen de kans te geven om hun eigen AI-projecten te ontwikkelen en te presenteren aan de klas.
• Stimuleer creativiteit: Moedig studenten aan om hun creativiteit te uiten door hen uit te dagen om AI-technologieën te gebruiken om kunstwerken te maken of verhalen te schrijven.
• Maak gebruik van AI in het curriculum: Integreer AI-technologieën in het lesprogramma door bijvoorbeeld het gebruik van spraakherkenningsoftware voor het leren van nieuwe talen.
• Focus op digitale geletterdheid: Leer studenten hoe ze veilig kunnen omgaan met AI-technologieën en geef ze de vaardigheden om te begrijpen hoe deze technologieën werken.
• Werk samen met de industrie: Werk samen met bedrijven en organisaties die zich bezighouden met AI-technologieën, zodat studenten ervaring kunnen opdoen en een beter begrip krijgen van de mogelijkheden.
• Bespreek de impact van AI op werk en carrières: Leg scholieren uit hoe AI-technologieën invloed kunnen hebben op hun toekomstige werk en carrièremogelijkheden.

Studenten

• Breng de discussie over AI naar de klas: Laat studenten hun vragen en ideeën over AI bespreken, wat ze weten, wat ze willen weten en hoe AI kan worden ingezet om de wereld te verbeteren.
• Organiseer een AI-project: Laat studenten een project maken waarbij ze AI-technologieën gebruiken om problemen op te lossen, nieuwe ideeën te bedenken, of een praktisch probleem op te lossen.
• Geef training en ontwikkeling: Geef leraren en studenten training in AI-technologieën, zodat ze de vaardigheden hebben om te werken met deze nieuwe technologieën en zich kunnen voorbereiden op de toekomst.
• Werk samen met bedrijven en organisaties: Werk samen met bedrijven en organisaties die AI-technologieën ontwikkelen, om zo de kennis en ervaring te delen en samen te werken aan het verbeteren van de educatieve ervaring.
• Laat studenten zelf AI-technologieën bouwen: Laat ze zelf AI-technologieën bouwen, zoals chatbots, virtuele assistenten, of zelfs robots, om zo te leren hoe deze technologieën werken en hoe ze kunnen worden gebruikt.
• Focus op ethiek en verantwoordelijkheid: Leer studenten hoe ze ethisch en verantwoordelijk kunnen omgaan met AI-technologieën en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn van onethisch gebruik.
• Blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen: Houd het nieuws over AI-ontwikkelingen en -toepassingen in de gaten, zodat je altijd up-to-date blijft en de nieuwe kennis en inzichten kan delen met studenten.

Hoe kunnen scholen zich voorbereiden op AI?

• Workshops en trainingen: Organiseer workshops en trainingen om leraren vertrouwd te maken met de werking van generatieve AI en de manieren waarop het kan worden gebruikt in het onderwijs.
• Pilotprojecten: Start pilotprojecten op om leraren hands-on ervaring te laten opdoen met generatieve AI-technologieën en hoe deze kunnen worden geïntegreerd in het lesmateriaal.
• Samenwerking met experts: Werk samen met experts op het gebied van generatieve AI en educatie om leraren te ondersteunen bij het begrijpen van de technologie en hoe deze kan worden gebruikt om het leren te verbeteren.
• Integratie in het curriculum: Integreer generatieve AI in het curriculum van leraren, zodat ze kunnen leren hoe deze technologie werkt en hoe deze kan worden toegepast op verschillende gebieden van het onderwijs.
• Online cursussen: Bied online cursussen aan waar leraren kunnen leren hoe ze generatieve AI kunnen gebruiken in het onderwijs en hoe ze de technologie kunnen integreren in hun lesmateriaal.
• Discussiegroepen: Organiseer discussiegroepen waar leraren kunnen praten over de uitdagingen en kansen van het gebruik van generatieve AI in het onderwijs en waar ze kunnen brainstormen over mogelijke toepassingen van deze technologieën.
• Bezoek aan bedrijven: Organiseer bezoeken aan bedrijven die zich bezighouden met de ontwikkeling van generatieve AI-technologieën, zodat leraren kunnen zien hoe deze technologieën in de praktijk worden gebruikt.
• Conferenties: Moedig leraren aan om deel te nemen aan conferenties en evenementen over generatieve AI en educatie, waar ze kunnen leren van experts en andere professionals in het veld.
• Leerlingen betrekken: Betrek leerlingen bij de discussie over generatieve AI in het onderwijs en leer hen hoe ze deze technologie kunnen gebruiken om hun eigen leerervaringen te verbeteren.
• Blijf op de hoogte: Zorg ervoor dat leraren op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van generatieve AI en educatie, bijvoorbeeld door het bijhouden van nieuws en onderzoek op dit gebied en het delen van informatie met collega’s en leerlingen.

Wat zegt de politiek?

De politici erkennen dat kunstmatige intelligentie in alle facetten van het dagelijks leven zal worden toegepast, inclusief het onderwijs. Minister Adriaansens geeft aan dat de overheid veel investeert in AI en het onderwijs, zoals het Nationaal Onderwijslab AI, en dat er veel aandacht is voor het ontwikkelen van vaardigheden en het vernieuwen van het curriculum op dit gebied. De politici erkennen dat AI een grote kans biedt, maar ook een bedreiging kan vormen voor de democratie en de rechtsstaat. Bekijk hier het verslag van het debat over AI in de Tweede Kamer van januari 2023. 

Organisaties AI in het onderwijs

Er zijn verschillende organisaties en instellingen die zich richten op het bevorderen van AI-vaardigheden en -kennis bij kinderen en volwassenen, zoals:

• FutureNL: deze organisatie ontwikkelt lesmateriaal en organiseert workshops en evenementen om kinderen en jongeren te leren over technologie en digitale vaardigheden, waaronder AI.

• Onderwijsraad

Afsluiting

Het tempo van veranderingen die worden voortgebracht door AI is ongekend hoog en ons bewustzijn van deze veranderingen is een cruciale eerste stap. Het vergt veel flexibiliteit om te leren omgaan met deze veranderingen en ons aan te passen aan de nieuwe realiteit. Als we ons erin verdiepen, kunnen we de uitdagingen van de toekomst beter aan. Het is belangrijk om samen te werken met leraren, scholen, ouders en politieke partijen, en ons laten adviseren en informeren door professionele partijen. Samen kunnen we een betere toekomst creëren

Bronvermelding

• EenVandaag. (2023, 3 mei). Ouders en leraren vinden zichzelf én elkaar niet geschikt om kinderen te leren over AI. Geraadpleegd op 5 mei 2023, van https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/ouders-en-leraren-vinden-zichzelf-en-elkaar-niet-geschikt-om-kinderen-te-leren-over-ai/
• Onderwijsraad. (2022, 28 september). Inzet van intelligente technologie. Geraadpleegd op 5 mei 2023, van https://www.onderwijsraad.nl/publicaties/adviezen/2022/09/28/inzet-van-intelligente-technologie

Handige Linkjes

• AI in het kort
• Wat is deep learning
• ChatGPT Snelcursus

FAQ